Normaal gesproken bepaal ik zeer autonoom mijn eigen leesgedrag, maar soms…wint mijn nieuwsgierigheid en ga ik mee in de hype. Toen op alle fronten de loftrompet werd gestoken over Een klein leven van de Amerikaanse schrijfster Hanya Yanagihara, wist ik dat ik het snel wilde lezen.
Is de hype terecht? Ten dele wat mij betreft, maar eerst even kort naar de inhoud. Het boek gaat over vier studievrienden. De knappe acteur Willem, de kunstenaar JB, de getalenteerde architect Malcolm en de geslepen advocaat Jude. Deze laatste is de sleutelfiguur in de roman. Hij is teruggetrokken en zwijgzaam en het is zijn vrienden duidelijk dat hij iets met zich meedraagt uit het verleden. Iets wat hij niet kwijt wil, maar waardoor hij zichzelf heel langzaam ten gronde dreigt te richten.
Zijn vrienden vragen niet door maar zijn er onvoorwaardelijk voor hem. Ook al neemt Jude iedereen tegen zich in, ze laten hem niet vallen. Alleen de lezer krijgt langzaam maar zeker te horen wat Jude is overkomen en waarom hij zichzelf zo beschadigt.
Het boek volgt de vrienden in hun carrière en Jude weet zich op te werken tot een keiharde en succesvolle advocaat. Hij krijgt uiteindelijk een relatie met Willem, iets dat nooit voor hem leek weggelegd. Of dat goed afloopt laat zich makkelijk raden.
Er was al beloofd dat het geen vrolijk boek was en dat wordt met rente uitbetaald, in zo’n 750 pagina’s. De schrijfstijl van Yanagihara is erg prettig en zit vol kleine verwijzingen en cliffhangers naar wat er te gebeuren staat;
Jude stond, gedeeltelijk naar de camera gekeerd, in hun gezamenlijke woonkamer. Hij had zijn linkerarm voor zijn borst geslagen, zodat het satijnachtig glanzende, stervormige litteken op de rug van zijn hand zichtbaar was…
Dat prettige van haar stijl zit hem ook in vondsten buiten het verhaal, die mij verrasten, zoals in de korte beschouwing van de samenleving;
Neem de leden van Backfat; tijdens hun studie waren ze met z’n drieën topless helemaal langs de oever van de Charles gelopen…als protest tegen bezuinigingen op Planned Parenthood…(niemand wist precies wat het verband was met topless lopen, maar oké)
Die laatste zin is iets dat je in real life tegen elkaar zegt, knap als je zoiets verzint en het in je verhaal opneemt. Dat geldt ook voor de zin …en was hertrouwd met de uitvinder van een of ander essentieel frutseltje bij harttransplantaties….Ook een compliment aan de vertalers, maar van zo’n zin word ik blij.
Toch ligt de ellende er duimendik bovenop en dat is waarom ik de hype ‘ten dele’ terecht vindt. Het is een aangrijpend boek, maar het had verteld kunnen worden in 200 pagina’s minder. Het is soms teveel een herhaling van zetten. Hoe vaak Jude “het spijt mij” heeft gezegd tegen zijn vrienden, ik heb het niet geteld, maar het ging toch een tikje tegenstaan. Misschien vat deze scène, geschreven vanuit Jude, het boek het beste samen, bepaalt u dan of u het wil lezen. Aan de schrijfstijl ligt het niet, die 750 pagina’s zijn best door te komen;
Hij ging niet op vakantie…En het liep zoals hij had gevreesd: soms stond hij thuis voor zichzelf te koken of zat hij met Willem in de bioscoop en dook er ineens een scène op uit zijn maanden met Caleb. En dan volgde er een scène uit het tehuis, een scène uit zijn jaren met broeder Luke, een scène uit zijn maanden met dokter Traylor, en dan een scène van zijn aanrijding…En dan stroomden zijn hersenen vol beelden, boze geesten die zijn aandacht opeisten, aan hem trokken en plukten met hun lange, naaldachtige vingers. Caleb had iets in hem ontketend en hij was niet in staat de beesten terug te drijven in hun kerker…
Lees ook de besprekingen van Joke en Hella.
Vertaling; Josephine Ruitenberg en Kitty Pouwels
Quis leget haec? 